CEO Nguyễn Tử Quảng từng chia sẻ: “Chúng tôi coi Bphone Fans là cộng đồng tinh hoa… Fans của Bphone thật sự là những người chung chí hướng với Bkav, muốn thúc đẩy Việt Nam trở nên hùng cường nhờ công nghệ”. Vì lẽ đó, Bkav muốn đến gần hơn, tiếp xúc và chia sẻ nhiều hơn với các Bfans.

Từ tháng 3/2021, Tập đoàn tổ chức các chương trình giao lưu giữa các lãnh đạo cấp cao của Bkav, với cộng đồng Bfans. Tại đây, mọi góp ý, thắc mắc từ các Bfans dành Bkav, xoay quanh chủ đề của buổi giao lưu đều được ghi nhận và giải đáp.

Chương trình giao lưu giữa CEO Nguyễn Tử Quảng và cộng đồng Bfans về chủ đề Chuyển đổi số:

Chuyển đổi số được hiểu ngắn gọn như thế nào?

Định nghĩa ngắn gọn nhất của chuyển đổi số là quá trình thay đổi tổng thể và toàn diện của cá nhân, tổ chức về cách sống, cách làm việc và phương thức sản xuất dựa trên các công nghệ số – Bộ Thông tin và Truyền thông.

Ý nghĩa của chuyển đổi số? Doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước được lợi gì trong chuyển đổi số?

Chuyển đổi số thành công, chúng ta sẽ có được tất cả dữ liệu xung quanh thể hiện các hoạt động của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp.

Vì vậy, hơn bao giờ hết chúng ta hiểu rõ những việc mình đang làm, từ đó đưa ra những giải pháp hiệu quả nhất cho công việc mà chưa bao giờ có thể làm tốt được như vậy. Xã hội trở nên minh bạch hơn, tham nhũng sẽ được hạn chế hơn, giúp thay đổi xã hội.

Hiện nay chuyển đổi số đang gặp những thuận lợi và khó khăn gì?

Khó khăn là định nghĩa thì đơn giản nhưng hiểu nó còn rất trừu tượng, đặc biệt còn có phương pháp luận mạch lạc. Hầu hết xã hội chưa nắm rõ việc này. Thuận lợi một cách vô tình tất cả chúng ta đều tham gia vào chuyển đổi số của cả thế giới. Đó là từ thành thị đến nông thôn hầu hết mọi người đều có smartphone trên tay, ứng dụng các nền tảng phần mềm có sẵn và tham gia từ bất kể vùng miền, lứa tuổi.

Smartphone và các nền tảng mà mọi người đang dùng là động lực rất lớn thúc đẩy chuyển đổi số, là điều kiện tiên quyết cho chuyển đổi số.

Triết lý của Bkav trong chuyển đổi số?

Bkav có triết lý cho từng sản phẩm và cho cả chuyển đổi số. Cụ thể, với Bkav, triết lý luôn là Không ra bản chất, không tận gốc vấn đề. Vì vậy, Bkav áp dụng cụ thể với chuyển đổi số thì chúng tôi lấy triết lý lấy Dữ liệu làm trung tâm Data-Centric làm kim chỉ nam. Cứ có dữ liệu là chúng ta có mọi thứ.

Có phải Bkav đã thực hiện việc chuyển đổi số cho các đơn vị từ nhiều năm nay rồi không? Có vẻ nhà nước Việt Nam rất cởi mở trong việc tiếp cận và áp dụng công nghệ tiên tiến vào mọi mặt cuộc sống, anh đánh giá như thế nào? Những thuận lợi các anh có được khi thực hiện công việc này?

Bkav đã đầu tư mạnh cho chuyển đổi số trong 4 năm gần đây.

Bạn nói đúng. Việt Nam là một nước rất năng động, thường là chúng ta bắt nhịp ngay cuộc sống mới, nhưng thường trong số đó là phong trào chứ không có nền tảng lý luận, phương pháp luận một cách khoa học. Nhưng lần này là cơ hội ngàn năm có một vì tôi thấy sự quyết tâm của Chính phủ, của doanh nghiệp công nghệ, trong đó có Bkav. Chúng ta quyết tâm thay đổi những điểm yếu mà tôi đã nêu và nắm lấy cơ hội để công nghệ thực sự là động lực, là chủ chốt của nền kinh tế xã hội Việt Nam trong thời gian tới.

Về Bkav, chúng tôi có thuận lợi là có 18 năm phát triển và triển khai các công nghệ số, 4 năm gần đây đầu tư cho chuyển đổi số. Vậy nên chúng tôi có những nền tảng phần mềm cốt lõi nhất của chuyển đổi số. Chúng ta đã có những phương pháp luận rất mạch lạc trong chuyển đổi số. Gần đây chúng tôi đã có dịp quảng bá khắp mọi nơi trên cả nước để góp phần thúc đẩy định hướng đúng và hiệu quả cho quá trình chuyển đổi số của Việt Nam.

Anh có thể cho một ví dụ dễ hiểu nhất về chuyển đổi số không?

Ví dụ ở ngay Đắk Lắk, tôi có buổi thuyết trình tại Tỉnh về chuyển đổi số. Với gợi ý của tôi, một lãnh đạo địa phương đã đưa ngay ra được giải pháp sử dụng chuyển đổi số để khắc phục xây dựng trái phép. Câu chuyện là, khi các báo lên tin về một công trình xây dựng trái phép thì nó đã được thực hiện cả năm trước đó, lúc đó lãnh đạo địa phương mới được biết. Người đặt ra câu hỏi đã tìm được câu trả lời. Là tại những khu vực phức tạp về xây dựng trái phép thì cơ quan quản lý có thể sử dụng máy bay không người lái để định kỳ chụp hình địa bàn một cách tự động, dùng thuật toán để so sánh phát hiện sự khác biệt, từ đó cảnh báo những công trình xây dựng mới mà không thuộc vào khu đã được quy hoạch. Việc này sẽ được báo cáo real-time ngay khi phát hiện ra vấn đề.

Các đội quản lý có thể sẽ nhận tiền chủ công trình hoặc làm ngơ. Như vậy dựa vào nguyên tắc dữ liệu, lãnh đạo bỏ qua các cấp trung gian để phát hiện tham nhũng, giảm thiểu các vấn đề xây dựng trái phép, nó giảm thiểu tham nhũng hay thay đổi phong cách quản lý, không cần qua nhiều bước trung gian nữa.

Anh có dự đoán gì về giá trị thị trường chuyển đổi số ở Việt Nam? Bkav sẽ xuất khẩu Bkav DX hay chỉ nhắm đến thị trường trong nước?

Chuyển đổi số thành công sẽ giúp tăng GDP hàng chục phần trăm, như vậy thì thị trường về chuyển đổi số ở Việt Nam trong tương lai có thể nói đến con số hàng chục đến hàng trăm tỷ USD.

Tất cả mọi sản phẩm của Bkav hướng tới thị trường thế giới. Và thị trường Việt Nam là nền móng, là bệ đỡ và điều đó cũng đúng với Bkav DX.

Hiện tại Bkav đã và đang chuyển đổi số trong các lĩnh vực nào?

Chuyển đổi số không phân biệt các lĩnh vực, chuyển đổi số luôn lấy Dữ liệu làm trung tâm Data-Centric. Bkav đang tham gia vào hầu hết chuyển đổi số trong mọi lĩnh vực.

Hiện nay, tại Bkav đang áp dụng chuyển đổi số như thế nào?

Chuyển đổi số là bắt buộc, cho dù là nhiều người vẫn cảm thấy như phong trào. Với nội dung hôm nay chúng ta trao đổi thì chúng ta thấy nó đang hiện hữu và đang bắt buộc.

Ở Bkav cách đây hơn chục năm, chúng tôi đã đưa ra quyết định về kinh doanh dựa vào các số liệu với một số lĩnh vực quan trọng. Ngày nay chúng tôi áp dụng cho tất cả mọi lĩnh vực của mình. Trong nội bộ, chúng tôi cũng sử dụng nhiều nền tảng chuyển đổi số như tôi đã nói trong buổi ra mắt Bkav DX.

Bkav đã triển khai chuyển đổi số trong thực tế chưa?

Vừa rồi, với vai trò là Kiến trúc sư trưởng của Trung tâm công nghệ phòng, chống dịch COVID -19 quốc gia, tôi đã sử dụng giải pháp chuyển đổi số của Bkav vào việc sử dụng các nền tảng công nghệ để chống dịch. Đây là một ví dụ sinh động nhất của chuyển đổi số.

Trong một khoảng thời gian ngắn, chúng tôi đã xây dựng một hệ thống chống dịch đáp ứng cho 35 triệu người sử dụng hàng ngày và đáp ứng theo các yêu cầu từ các Ban chỉ đạo phòng chống dịch về kết nối, chia sẻ dữ liệu. Chúng tôi cung cấp các giải pháp cho hàng chục Ban chỉ đạo phòng chống dịch hằng ngày cũng như tương tác với 11 nghìn xã phường trên cả nước và nhiều hơn thế nữa. Đây thực sự là một ví dụ để chúng ta hiểu về chuyển đổi số.

Chuyển đổi số của Bkav khác biệt gì so với các bên khác?

Với chúng tôi thì chuyển đổi số không chỉ là các sản phẩm công nghệ, mà lớn hơn nữa Bkav có phương pháp luận làm kim chỉ nam cho triển khai chuyển đổi số.

Để chọn được ứng dụng phục vụ chuyển đổi số phù hợp cho doanh nghiệp thì nên có những nguyên tắc nào?

Cũng như mọi việc, tôi nghĩ bạn cần đọc kỹ các tài liệu của giải pháp, đặt cho họ các câu hỏi cũng như tham khảo những người từng sử dụng. Chúng ta nên làm kỹ việc này trước khi sử dụng sản phẩm.

Chuyển đổi số có tác động gì đến ngành bảo hiểm xã hội? Muốn thuê hay mua dịch vụ chuyển đổi số thì cần làm gì? Việc thuê hay mua dịch vụ vẫn đảm bảo tính bí mật của dữ liệu chứ?

Bảo hiểm xã hội là một nghành cần đến rất nhiều dữ liệu và ứng dụng chuyển đổi số vào sẽ rất hiệu quả. Có được dữ liệu thì các chiến lược hoạch định của bảo hiểm sẽ hiệu quả.

Với Bkav, bạn có thể mua hoặc thuê dịch vụ đều được.

Thường thì chúng ta sẽ chọn những đơn vị có uy tín để thuê dịch vụ, họ sẽ có những cam kết, giải pháp để đảm bảo dữ liệu cho khách hàng. Vậy thì, đôi khi bạn thuê từ những nhà cung cấp đảm bảo có uy tín, năng lực còn tốt hơn là bạn mua dịch vụ nhưng công nghệ của bạn không đủ mạnh để bảo vệ. Vì vậy, khái niệm thuê hay mua sẽ bảo vệ tương đối để bạn chọn giải pháp phù hợp cho hiệu quả.

Chuyển đổi số trong lĩnh vực công ở Việt Nam đã được bao nhiêu phần trăm rồi?

Khó nói được là bao nhiêu phần trăm vì chuyển đổi số là quá trình song hành vĩnh viễn với sự phát triển của xã hội.

Trong 5-10 năm tới, Việt Nam có thể trở thành cường quốc về chuyển đổi số không?

Nếu chúng ta có phương pháp luận rõ ràng cộng với quyết tâm thực hiện chuyển đổi số như hiện nay thì 10 năm tới tôi nghĩ rằng Việt Nam trở thành cường quốc chuyển đổi số là điều có thể và không hề viển vông.

Áp dụng chuyển đổi số, doanh nghiệp sẽ không cần quá nhiều nhân viên như hiện tại để vận hành bộ máy. Khi đó các kĩ sư có chuyên môn bằng cấp cao hay các kĩ sư IT có được ưa chuộng hơn không? Và có tồn tại loại hình công việc đặc thù nào không thể chuyển đổi số, cần tư duy con người 100% không?

Chuyển đổi số sẽ giúp tinh giảm bộ máy vì nếu chuyển đổi số thành công thì hầu hết mọi việc sẽ được sử dụng vào chuyển đổi số. Nhưng một mặt khác, những lao động trong bộ máy, kể cả những người có trình độ cao cũng có thể bị thay đổi. Như luật sư cũng có thể bị robot thay đổi trong tương lai, bởi vì khi có dữ liệu đầy đủ về hành vi trong các vụ kiện thì AI có thể bắt chước để đưa ra các phán xử còn chính xác hơn cả con người.

Chắc chắn còn rất nhiều việc mà vẫn cần đến con người, nếu không xã hội sẽ dẫn đến diệt vong. Cũng nhiều người đã nghĩ đến nguy cơ này. Vì vậy mà con người sẽ đặt ra những nguyên tắc giới hạn để tránh xảy ra những nguy cơ này.

Chuyển đổi số trong các cơ quan nhà nước có giúp được nhiều cho giảm tải bộ máy hành chính quá cồng kềnh không?

Chuyển đổi số chắc chắn sẽ giúp tinh giảm bộ máy vì nếu chuyển đổi số thành công, hầu hết mọi việc sẽ được sử dụng vào chuyển đổi số. Nhưng mặt khác, những lao động trong bộ máy có thể chuyển sang một công việc khác giúp nâng cao chất lượng phục vụ của các cơ quan chính quyền đối với người dân. Như người ta vẫn nói đôi khi ứng dụng công nghệ không phải lúc nào cũng làm giảm biên chế, mà còn tăng biên chế nhưng là với khối lượng công việc gấp hàng chục, hàng trăm lần. Hiệu quả sau cùng mới là quyết định.

Việc đầu tư cơ sở hạ tầng đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số ở khu vực nông thôn? Một số cơ hội và thách thức đối với các công ty, doanh nghiệp trực tiếp thực hiện chuyển đổi số nói chung và Bkav nói riêng?

Ở khu vực nông thôn thì chuyển đổi số sẽ tham gia vào các nền tảng được cung cấp sẵn của thế giới hoặc của Việt Nam. Mỗi một người dân ở nông thôn có smartphone là đã tham gia vào chuyển đổi số một cách hiệu quả.

Chuyển đổi số như nhiều bạn đã nói là tất yếu, nếu không chuyển đổi số sẽ nhanh chóng bị lạc hậu vì đối thủ chuyển đổi số thì hoạt động của họ sẽ hiệu quả hơn. Thách thức là lãnh đạo của doanh nghiệp sẽ phải thay đổi tư duy, không ngại áp dụng công nghệ mới, đặc biệt là cần hiểu đúng bản chất của chuyển đổi số là gì, phương pháp luận của chuyển đổi số là gì để chọn đúng đối tác cung cấp chuyển đổi số.

Chuyển đổi số ở doanh nghiệp tư nhân ngoài việc quản lý nhân sự, thiết bị thì còn tiện ích gì nữa?

Cách đặt vấn đề của bạn dựa vào các mảng cụ thể như nhân sự, thiết bị... Đây là cách đặt vấn đề Service-Centric, theo Tin học hóa. Còn bạn đặt vấn đề theo Data-Centric thì tất cả mọi thứ dữ liệu sẽ đều giúp bạn hiểu được vấn đề của công ty bạn một cách rõ hơn và các mối liên hệ giữa chúng với nhau. Để từ đó sẽ đưa ra các quyết định hiệu quả và mạnh mẽ hơn rất nhiều thay vì dựa vào cảm tính.

Ngoài dữ liệu, chuyển đổi số còn có các nền tảng phần mềm và các công nghệ mới, bạn nên tận dụng tối đa các nền tảng có sẵn và phù hợp với công ty của bạn, rồi các công nghệ mới có thể áp dụng cho lĩnh vực của bạn.

Trong ngành giáo dục (trường học khối tư thục) thì chuyển đổi số cụ thể sẽ ở những hạng mục nào?

Với nguyên tắc Data-Centric lấy Dữ liệu làm trung tâm thì nếu quan tâm mọi dữ liệu của trường như các dữ liệu về học sinh, sinh viên, giảng viên, lớp học, phụ huynh, tài chính, chương trình học, chỗ ăn chỗ ngủ... tất cả mọi thứ. Và có được tất cả những dữ liệu này bạn sẽ hiểu rõ được hết các vấn đề và có những quyết định để mang lại hiệu quả hơn rất nhiều những quyết định mang tính cảm tính.

Bkav đã triển khai dự án chuyển đối số cho cơ sở giáo dục nào ở Việt Nam chưa?

Bkav đang triển khai cho một số trường đại học trong khu vực miền Trung.

Đối với giáo dục đại học, muốn chuyển đổi số thì cần bắt đầu những công việc gì?

Như từ đầu buổi giao lưu đến giờ, tôi luôn nhấn mạnh chuyển đổi số lấy Dữ liệu làm trung tâm Data-Centric và không phân biệt ngành nghề. Bạn cứ quan tâm tới dữ liệu. Tôi lấy ví dụ bạn có dữ liệu của sinh viên một cách bài bản, sau đó bạn có thể phân tích phân bố điểm sau đó phân tích đồ thị phân bố điểm. Quá nhiều điểm cao, hay quá nhiều điểm thấp thể hiện giáo viên ra đề chưa phù hợp, không phân loại được sinh viên. Nhà trường có thể có phương án điều chỉnh để tốt hơn.

Tôi chỉ nói một ví dụ cụ thể. Bạn có hết dữ liệu của sinh viên, của giảng viên, của ký túc xá, của mọi hoạt động của nhà trường, tôi chắc chắn chất lượng giảng dạy của trường, của sinh viên sẽ tốt lên rất nhiều.

Chuyển đổi số có áp dụng với ngành giáo dục không? Nếu có thì sẽ áp dụng như thế nào, có khó khăn không?

Chuyển đổi số được áp dụng cho tất cả mọi lĩnh vực trong đời sống vì vậy nghành giáo dục và các nghành khác đều có thể áp dụng chuyển đổi số. Bạn chỉ cần nhớ một nguyên tắc lấy dữ liệu làm trung tâm Data-Centric, có dữ liệu là chúng ta sẽ có chuyển đổi số.

Hiện nay, chuyển đổi là nhu cầu tất yếu, cũng được coi là sống còn đối với doanh nghiệp. Tuy nhiên, hầu hết các doanh nghiệp hiện tại mới chỉ bề thượng tầng, người lao động vẫn dè dặt do lo sợ đào thải lao động, dẫn tới chuyển đổi chậm, thậm chí không hiệu quả. Đặt vị trí người truyền tải thông điệp, anh cho lời khuyên nào thay đổi những tư duy lo sợ đó?

Chuyển đổi số là dùng công nghệ làm cho mọi công việc hiệu quả hơn. Vì vậy, sẽ có nhiều vị trí công việc bị đào thải, nhưng nó cũng sẽ tạo ra những công việc chuyển đổi mới. Tôi nghĩ rằng, quyết định vẫn là ở người lãnh đạo doanh nghiệp, nhân viên sẽ tuân thủ theo và những người nhân viên có năng lực cũng sẵn sàng chuyển đổi công việc mới.

Anh có lời khuyên nào để thúc đẩy sự vận động, tạo ra văn hoá số, văn hoá chuyển đổi trong doanh nghiệp?

Như ở trên tôi nói, khi chuyển đổi số làm cho một số công việc bị đào thải thì họ sẽ và nên có kế hoạch để chuyển đổi những người lao động đó sang công việc khác hiệu quả hơn, phù hợp hơn. Bạn nói đúng, về văn hóa số và văn hóa chuyển đổi ngày nay thì mọi vị trí công việc đều phải sẵn sàng với sự thay đổi và đó cũng là một phần rất đặc thù của chuyển đổi số nếu nhìn theo góc độ từ phía người lao động.

Vậy bạn phải luôn sẵn sàng với sự thay đổi này, thay đổi nghiệp vụ cũng như thay đổi công việc. Để thích ứng được, bạn cần thay đổi phương pháp làm việc và kỹ năng gốc thì nó sẽ luôn phù hợp với mọi sự thay đổi. Điều đó cũng rất thú vị vì nhiều người sẽ nhàm chán nếu phải làm những công việc lặp lại. Chuyển đổi số sẽ tạo ra sự năng động cho cả xã hội.

Làm thế nào để kiểm tra, đánh giá được một cơ quan, tổ chức đang thực hiện chuyển đổi số là đúng hay sai?

Tất cả mọi thứ đều hướng tới việc lấy Dữ liệu Data-Centric làm trung tâm thì họ đang làm đúng, còn nếu chỉ quan tâm tới dữ liệu thì đấy mới chỉ là tin học hóa.

Em đang đi làm sang tên thừa kế đất đai mà thấy thủ tục mệt quá. Anh có nghĩ Bkav sẽ tham gia lĩnh vực này để người dân chỉ cần ở nhà mà không phải chạy ngược chạy xuôi như bây giờ?

Chuyển đổi số có một khối lượng công việc khổng lồ mà cần rất nhiều đơn vị tham gia. Tôi tin rằng lĩnh vực bạn nói trong thời gian tới sẽ được cải thiện tốt hơn khi Chính phủ đang rất tích cực triển khai chuyển đổi số.

Chuyển đổi số có phải là việc tất cả mọi thủ tục hành chính của Chính phủ, doanh nghiệp, đều dựa trên việc nhập dữ liệu và có sự liên thông giúp Chính phủ, doanh nghiệp dễ dàng kiểm soát không?

Bạn nói vừa đúng và vừa chưa đúng. Đúng ở chỗ là bạn có nhắc đến dữ liệu là cốt lõi của chuyển đổi số với Data-Centric, thế nhưng cách bạn nhắc đến theo hướng của tin học hóa nhiều hơn, tức là theo hướng Service-Centric.

Mấy chục năm nay, ngành Nội vụ đang loay hoay với công tác quản lý cán bộ. Với công nghệ ngày nay và đặc biệt trong chuyển đổi số thì công tác quản lý cán bộ, gắn với công tác thi đua khen thưởng sẽ như thế nào? Bkav đã có giải pháp hiệu quả chưa? Công tác quản lý hồ sơ công việc, văn thư lưu trữ trong chuyển đổi số sẽ như thế nào? Các giải pháp của Bkav kết hợp với dữ liệu dân cư quốc gia ra sao?

Qua câu hỏi của bạn, tôi thấy nghành Nội vụ ta cần chuyển đổi số đầu tiên. Như từ đầu buổi giao lưu đến giờ, tôi luôn nhấn mạnh chuyển đổi số luôn lấy Data-Centric làm trung tâm. Vậy thì với đầy đủ dữ liệu trong tay, tôi nghĩ rằng công tác thi đua khen thưởng như bạn đề cập sẽ được nhìn nhận một cách rõ ràng, minh bạch hơn. Dựa vào dữ liệu có thể phát hiện ra được bất thường và các sai sót.

Với đại đa số người dân, chuyển đổi số hiện nay vẫn là một khái niệm khá xa lạ và trừu tượng. Vậy mỗi người dân cần làm gì để thúc đẩy quá trình này?

Thực tế gần đây, tôi rất tích cực thuyết trình về chuyển đổi số, và tôi thấy rằng không chỉ người dân đâu mà hầu hết kể cả những người trong giới công nghệ vẫn còn mơ hồ về chuyển đổi số. Đấy cũng là động lực mà Bkav trong 4 năm vừa qua tích cực đầu tư cho chuyển đổi số.

Ví dụ bạn tham gia vào buổi giao lưu ngày hôm nay vừa là để tìm hiểu thêm kiến thức, vừa thể hiện thêm bạn tích cực tham gia vào chuyển đổi số rồi. Người dân nói chung thì tôi nghĩ rằng họ tham gia một cách rất tự nhiên và nó sẽ mang lại nhiều hiệu quả.

Chuyển đổi số rất cần các tổ chức chính phủ, các công ty công nghệ như Bkav nỗ lực tham gia để cho chuyển đổi số được phát triển đúng hướng thay vì chỉ như một phong trào.

Chuyển đổi số là một phần Cách mạng Công nghệ lần thứ 4, may mắn là cả thế giới mới đang bắt đầu và Việt Nam chúng ta tham gia ngay từ đầu, khác với 3 cuộc cách mạng công nghệ trước. Đây là sự may mắn của Việt Nam chúng ta và của Bkav khi được tham gia từ đầu vào phát triển chuyển đổi số.

Chỗ nào cũng thấy chuyển đổi số, chuyển đổi số trên khắp mặt trận nhưng có vẻ phần lớn đều không hiểu chuyển đổi số là gì? Theo anh nguyên nhân là do đâu? Làm thế nào để biết đâu là chuyển đổi số thực chất chứ không phải là giải ngân, phong trào?

Bạn nói đúng, như ở trên tôi có trả lời một bạn: Thực tế gần đây, tôi rất tích cực thuyết trình về chuyển đổi số, và tôi thấy rằng không chỉ người dân đâu mà hầu hết kể cả những người trong giới công nghệ vẫn còn mơ hồ về chuyển đổi số. Đấy cũng là động lực mà Bkav trong 4 năm vừa qua tích cực đầu tư cho chuyển đổi số.

Nguyên nhân việc này cũng là do người Việt Nam chúng ta nói chung không có thói quen tư duy triết học và hệ thống trước các vấn đề mới, thường làm theo phong trào, theo cảm tính.

Chuyển đổi số là một vấn đề không còn đơn thuần là công nghệ nữa mà mang tính học thuật, mang tính triết lý rất cao. Có vẻ nó sẽ đánh vào đúng điểm yếu của chúng ta cho nên vài năm nay nói đến chuyển đổi số nhưng hầu như có rất ít nơi hiểu được chuyển đổi số là gì.

Bkav có truyền thống làm mọi việc theo nguyên tắc Không ra bản chất, không tận gốc vấn đề. Chúng tôi đều có triết lý, có phương pháp luận cho mọi công việc mà mình đang làm. Đặc biệt, cá nhân tôi thì tôi rất thích tư duy hệ thống và các vấn đề về triết học và để tôi giải quyết các vấn đề khó mà chúng ta nhận đó là sứ mệnh của đất nước.

Số hóa và chuyển đổi số khác nhau thế nào?

Số hóa chỉ là một phần nhỏ của chuyển đổi số. Vì chuyển đổi số cần đến rất nhiều dữ liệu, chúng ta sẽ số hóa những dữ liệu chưa được số hóa. Ví dụ như các hồ sơ giấy tờ được lưu trữ dưới dạng truyền thống sẽ được đưa vào hệ thống để phục vụ cho phân tích dữ liệu trong quá khứ. Hay như một công ty quản lý trồng rừng thì việc số hóa dữ liệu cánh rừng của họ, chúng ta làm bằng cách dùng thiết bị bay không người lái để nó bay hằng ngày, chụp hình ảnh và vị trí bằng GPS. Tất cả những dữ liệu này sẽ được số hóa để phục vụ cho việc quản lý dựa trên các dữ liệu.

Anh có ý kiến gì về yếu tố người lãnh đạo là điều kiện quan trọng nhất đối với việc triển khai chuyển đổi số thành công?

Với chuyển đổi số, có một điều rất thú vị là lấy Dữ liệu làm trung tâm Data-Centric. Ban đầu thì nó phức tạp hơn tin học hóa, nhưng khi đã thấu hiểu, nó sẽ trở nên đơn giản hơn tin học hóa. Bởi vì đây là câu chuyện biến đổi về lượng hơn về chất. Bạn dùng các nền tảng có sẵn rất ‘powerful’ cho nên công nghệ sẽ trở nên trong suốt. Lúc đó bạn không cần quan tâm nhiều tới công nghệ nữa, chủ yếu bạn sẽ tập trung vào các nhu cầu mà trước đây có thể coi là nhu cầu rất viển vông. Nhưng bây giờ nó được giải quyết một cách đơn giản.

Công nghệ lúc này được cung cấp như là một hạ tầng điện hay là nước, bạn chỉ cần khai báo để sử dụng vì nó đã sẵn sàng.

Bán hàng truyền thống và bán hàng theo hình thức chuyển đổi số có gì ưu việt hơn? Mô hình bán hàng áp dụng chuyển đổi số có được cho là ưu việt nhất?

Bán hàng chuyển đổi số là bạn sử dụng các nền tảng phần mềm được cung cấp chung cho cả thị trường hoặc bạn là doanh nghiệp lớn, có nền tảng của riêng mình. Cả hai loại đều sử dụng đến dữ liệu rất nhiều để đo được hành vi của khách hàng, để nắm bắt được từng sự biến đổi nhỏ của thị trường.

Cũng như sự kết nối của bạn, của nhà cung cấp tới khách hàng của mình. Sự tương tác qua dữ liệu, qua các công nghệ mới như AI, Chat bot rồi Digital Marketing. Chừng ấy bạn có thể hiểu rằng bán hàng chuyển đổi số sẽ tuyệt vời hơn bán hàng truyền thống như thế nào.

Nói về lĩnh vực công, ta có tin học hoá, chính phủ điện tử, chính phủ số. Ba hình thức này khác nhau thế nào?

Chuyển đổi số sử dụng triết lý lấy Dữ liệu làm trung tâm Data-Centric. Còn tin học hóa dùng triết lý Service-Centric nghiệp vụ làm trung tâm và số lượng các nghiệp vụ thì hữu hạn. Chính phủ điện tử dựa vào tin học hóa. Còn chính phủ số dựa vào chuyển đổi số.

Hiện nay các Đài Phát thanh Truyền hình đang thực hiện số hoá khá mạnh mẽ và toàn diện, Bkav có tham gia vào việc chuyển đổi số ở các Đài Phát thanh Truyền hình không?

Cách đây hơn 1 tuần tôi cũng có buổi thuyết trình chuyển đổi số cho lãnh đạo và các đơn vị của Đài Tiếng nói Việt Nam. Và sắp tới sẽ là cho các Đài Phát thanh và Truyền hình các tỉnh ở hội nghị của ngành một vài tháng tới. Cũng với mục đích giúp các đài có thể chuyển đổi số thành công, góp phần vào việc bảo vệ an ninh quốc gia và nền văn hóa của dân tộc.

Công ty em vừa rồi có triển khai tin học hoá một số công việc chuyên môn, đấy là chuyển đổi số đúng không?

Câu hỏi rất hay. Có rất nhiều người sau một thời gian tiếp xúc với danh từ “chuyển đổi số” cũng như của nhiều đơn vị làm về chuyển đổi số thì vẫn thắc chuyển đổi số chuyển đổi số đâu có khác với tin học hóa, vẫn là dùng các phần mềm máy tính thực hiện các công việc. Hầu như kể cả các công ty về công nghệ cũng không phân biệt được tin học hóa và chuyển đổi số khác nhau ở điểm nào.

Như tôi đã nói trong cả buổi hôm nay, chuyển đổi số sử dụng triết lý Data-Centric lấy Dữ liệu làm trung tâm. Còn tin học hóa dùng triết lý Service-Centric Nghiệp vụ làm trung tâm và số lượng các nghiệp vụ thì hữu hạn.

Thực tế trong hơn chục năm qua, các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp Việt Nam đã thực hiện quá trình tin học hóa, chỉ có vài chục phần mềm cho mỗi đơn vị nhưng với chuyển đổi số sẽ đáp ứng các nhu cầu lớn hơn với số lượng lớn hơn gấp bội. Đặc biệt là các nhu cầu về điều hành bằng số liệu và nó tạo ra sự đột phá.

Khi thực hiện chuyển đổi số thì các thông tin có đồng bộ giữa các ban ngành khác nhau không?

Chuyển đổi số thì quan trọng nhất là dữ liệu phải tập trung. Cho nên việc đồng bộ dữ liệu giữa các ban ngành phải là điều hiển nhiên với chuyển đổi số.

Với chuyển đổi số thì việc an toàn thông tin sẽ thực hiện như thế nào? Có bị lộ thông tin không vì có thể bị hack?

Với chuyển đổi số thì chúng ta phải dựa vào các nền tảng phần mềm. Vì vậy nguy cơ lộ lọt sẽ cao hơn. Đấy là một điều tất yếu. Tuy nhiên các giải pháp về an ninh cũng ngày càng tốt hơn, đặc biệt là chuyển từ việc phần bảo vệ sang bảo vệ và giám sát khi phát hiện ngay và khắc phục ngay các vụ lộ lọt.

Chúng ta sẽ cân đối giữa các nguy cơ lộ lọt và ích lợi đem lại của chuyển đổi số, nó mang lại lợi ích rất nhiều. Nên không có gì phải lo lắng cả.

Nhà nước mất bao lâu để hoàn thành việc chuyển đổi số và tiết kiệm được khoảng bao nhiêu % ngân sách, giảm được bao nhiêu % tham nhũng?

Chuyển đổi số được coi là công việc vĩnh viễn của loài người, không có điểm dừng, sẽ song hành với quá trình phát triển của loài người. Bạn nói đúng, chuyển đổi số thành công sẽ giảm bớt tham nhũng bởi vì mọi thứ sẽ được thể hiện minh bạch bằng số liệu trong mọi khâu tổ chức, với người dân và xã hội, không cho tham nhũng phát triển.

Và chuyển đổi số có đóng góp cho nền kinh tế vì có nhiều nghiên cứu chỉ ra chuyển đổi số góp phần làm tăng trưởng GDP vì có thể tăng vài chục % cho mỗi quốc gia.

Mô hình chuyển đổi số cho cơ quan nhà nước như thế nào?

Nói về mô hình thì mang tính chuyên môn sâu. Ở đây tôi chỉ cần nói với bạn tất cả là dữ liệu Data-Centric. Nó có một điểm đặc biệt là chuyển đổi số giữa Chính phủ và doanh nghiệp không có sự phân biệt, khác với tin học hóa luôn có sự khác nhau rất rõ nét.

Bởi vì, chuyển đổi số chúng ta có 3 điểm mấu chốt. Một là Data-Centric và Big Data lấy dữ liệu làm trung tâm, hai là sử dụng nền tảng phần mềm và thứ ba là các công nghệ mới như AI, thiết bị IoT...

Chuyển đổi số có phổ cập tới hang cùng ngõ hẻm được không? Và có khả năng vươn ra thế giới không?

Theo định nghĩa, chuyển đổi số là quá trình thay đổi tổng thể và toàn diện của cá nhân, tổ chức về cách sống, cách làm việc và phương thức sản xuất dựa trên các công nghệ số – Bộ Thông tin và Truyền thông. Rõ ràng nó sẽ phải phổ cập tới hang cùng ngõ hẻm.

Thực tế chúng ta đang dùng các nền tảng mạng xã hội rồi các nền tảng về thương mại điện tử. Đó cũng đã là một phần của chuyển đổi số, người dân dù ở thành thị hay nông thôn cũng đều đang tham gia vào giải pháp chuyển đổi số. Như vậy chúng ta thấy nó có thể phổ cập và vươn rộng ra hơn nữa.

Ai là người có vai trò quan trọng nhất trong chuyển đổi số?

Với một tổ chức, tin học hóa thì CIO là người có vai trò chủ chốt nhưng với chuyển đổi số thì CEO phải là người chủ chốt.

Bfans sẽ làm gì với việc chuyển đổi số?

Chuyển đổi số là quá trình thay đổi tổng thể và toàn diện của cá nhân, tổ chức về cách sống, cách làm việc và phương thức sản xuất dựa trên các công nghệ số – Bộ Thông tin và Truyền thông. Theo định nghĩa như vậy, tất cả chúng ta đã, đang và sẽ tham gia vào chuyển đổi số.

Anh có thể nói rõ hơn về Điều hành dựa trên số liệu không?

Chúng ta thường thấy trong phim khoa học viễn tưởng, có các khung cảnh một người leader đứng trước một màn hình với rất nhiều loại số liệu. Và hình ảnh được truyền về màn hình. Qua đó thì người ta có thể hiểu được tất cả các thứ xảy ra như với một cuộc chiến, hoặc những vấn đề phức tạp, nhờ số liệu người ta hiểu được tất cả mọi thứ. Từ đó, người ta ra được phương án một cách dứt khoát, giải quyết vấn đề hiệu quả. Có số liệu trong tay chúng ta sẽ làm việc hiệu quả hơn, tốt hơn.

Nền tảng mạng xã hội sẽ chuyển đổi số như thế nào?

Bản thân nền tảng mạng xã hội đã quan trọng trong chuyển đổi số. Ngay trong bộ giải pháp chuyển đổi số của Bkav cũng có nền tảng mạng xã hội dùng cho nội bộ các cơ quan, tổ chức.

Kết thúc buổi giao lưu, CEO Nguyễn Tử Quảng cho biết:

Cảm ơn các bạn đã tham gia rất tích cực vào một chủ đề mà lúc đầu tôi nghĩ là rất khô khan và sẽ không có nhiều câu hỏi.

Với nội dung chúng ta trao đổi ngày hôm nay, đặc biệt giống như trong mọi cuộc hội thảo gần đây, tôi đều nói các bạn chỉ cần nhớ là Data-Centric lấy Dữ liệu làm trung tâm, các bạn có thể nắm trong tay chuyển đổi số. Các bạn có thể tham gia hiệu quả vào một quá trình ngàn năm có một, cơ hội ngàn năm có một để chúng ta cùng nhau xây dựng một Việt Nam hùng cường dựa vào công nghệ.

Bkav, Bphone Fans Club